Adliyelerin işbaşı yaptığı yeni adli yılın ilk haftasında Türkiye mahkemeleri iki gazeteciyi terörizmden suçlu buldu; iki diğer gazeteciyi terörizmle suçladı ve neredeyse üç aydır tutuklu bulunan 15 gazeteci ve bir medya çalışanının tahliye taleplerini reddetti.
İlgili haberlere göre 7 Eylül 2022 günü Van şehrindeki bir mahkeme Mezopotamya Ajansı (MA) İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik ile Jiyan Haber sitesi İmtiyaz Sahibi İdris Yayla’nın “Terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme” suçlamasıyla yargılanmalarına karar verdi ve ilk duruşma tarihini 22 Kasım olarak belirledi.
Bu haberlere göre tutuksuz yargılanacak olan imtiyaz sahipleri, 2020 yılında yayınlanan, Türkiye askeri personelinin iki kişiyi bir helikopterden aşağı attıklarına dair iddiaları içeren bir haberden dolayı dava edildiler. Aynı savcı daha sonra bu iddiaları haberleştiren beş gazeteciye dava açmıştı. Gazeteciler 2022 yılı başında beraat ettiler ancak biri başka konudaki sosyal medya iletileri yüzünden 15 aylık ertelenmiş bir ceza aldı.
CPJ ile mesajlaşma uygulaması üzerinden konuşan Çelik, polisin bu haberle alakalı olarak iki yıl kendisini sorguladığını söyledi ve haberin arkasında durduğunu ekledi: “Dünyanın neresine giderseniz gidin bu bir haberdir.”
CPJ’e e-posta ile yorum gönderen Yayla ise haberi kullanma kararına dair “bizler sadece mesleğimizin gereğini yaptık” dedi ve böyle suçlamaları “tarafsız gazetecileri susturma ve sindirme amaçlı” olarak gördüğünü ekledi.
İlgili haberlere göre 8 Eylül 2022 günü İstanbul’daki bir mahkeme eski MA muhabirleri gazeteciler Sadık Topaloğlu ve Sadiye Eser’i terör örgütü üyeliğinden suçlu buldu ve her ikisini de 6 yıl 3’er ay hapis cezasına çarptırdı.
Gazetecilerin avukatı Özcan Kılıç CPJ ile mesajlaşma aplikasyonu üzerinden konuştu ve müvekkillerinin karar kesinleşene de serbest olduklarını fakat adli kontrol ve yurtdışına çıkma yasağı tedbirlerinin sürdüğünü söyledi. CPJ’in incelediği 6 sayfalık iddianameye ve yukarıdaki kaynaklara göre Topaloğlu ve Eser 2019 yılında İstanbul’daki bir mahkeme tarafından tutuklanmadan önce yurtdışı seyahatleri, haber kaynakları ve profesyonel gazetecilik faaliyetleri hakkında sorgulandılar ve gizli tanık ifadeleri ile suçlu bulundular. İlgili haberlere göre gazeteciler Mart 2020’de ilk duruşmalarının ardından tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edilmişlerdi.
CPJ’in yorum almak için e-posta gönderdiği İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı cevabında ilgili talebin şahsen veya bir avukat aracılığıyla yapılması gerektiğini söyledi.
Yine 8 Eylül günü bir başka vakada yaşanan gelişmeye dair MA haberine göre, Diyarbakır 1. Sulh Hukuk Mahkemesi Haziran ayı başında soruşturmaları üzerinde gizlilik kararıyla tutuklanan 15 gazeteci ve 1 medya çalışanının tutukluluk hallerine yapılan ikinci itirazı reddetti. Habere göre tutuklular halen bir iddianame ile resmen suçlanmış değil.
CPJ’in kayıtlara geçirdiği üzere tutukluluklara ilk itiraz bir diğer Diyarbakır mahkemesi tarafından Ağustos ayında reddedilmişti ve tüm tutukluların avukatı Resul Tamur daha önce müvekkillerinin tamamının profesyonel gazetecilik faaliyetlerine dair sorgulandıklarını belirtmişti.
CPJ yorum almak için Van ve Diyarbakır Cumhuriyet başsavcılıklarına e-posta gönderdi fakat yanıt gelmedi.
Editörün notu: Bu haberin üçüncü paragrafı işkence iddialarını inceleyen Van savcısının rolü konusunda düzeltilmiştir. Çelik ve Yayla’nın yeni başlayacak davasının savcısı o değildir.