Gazetecileri hedef alan saldırılar artarken Afganistan’da sürekli cezasızlık endişesi var
New York, 28 Ekim 2021 – Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) 2021 Cezasızlık Endeksi raporuna göre geçen 10 yıl dahilinde yolsuzluk, organize suç çeteleri, aşırılıkçı gruplar ve devlet misillemeleriyle alakalı sebeplerden öldürülen 278 gazeteciden 226’sının vakalarında cezasızlık gözlemlendi. Bu yıllık endeks gazetecilerin öldürüldüğü ve katillerinin cezasız kaldığı ülkelere dikkat çekmeyi amaçlıyor.
CPJ’in Savunma ve İletişim Direktörü Gypsy Guillén Kaiser: “Adalet yolsuzluğa ve siyasi güç çekişmelerine tabi olduğunda bu güçler gazetecileri ve anlattıkları eleştirel haberleri susturuyorlar,” dedi ve ekledi: “Yetkililerin bu suçları kapsamlı şekilde araştırarak cinayet yöntemiyle sansürü durdurmaları bir mecburiyet. Bu görev yorulmak bilmeksizin adalet arayan ailelere, meslektaşlara ve sivil toplum kuruluşlarına bırakılamaz.”
Endeks 2020 yılına kıyasla çok değişmedi; Somali, gazeteci cinayetlerinde cezasızlık bakımından dünyanın en kötü ülkesi olarak yedinci yılını doldurdu. Onu Suriye, Irak ve Güney Sudan takip ettiler. Hesap vermezliğin sürekliliğine bir örnek olarak, bu yıl listede bulunan ülkelerden yedisi her yıl listelerde mevcuttular. Endeksteki tüm vakalara bakıldığında CPJ %81 oranında tam cezasızlık tespit etti.
Gazeteciler için Kuzey Yarıküre’nin en ölümcül ülkesi olmayı sürdüren Meksika gibi ülkelerde gazeteciler Javier Valdez Cárdenas ve Miroslava Breach Velducea cinayet davalarında önemli mahkumiyetler verildi. Ancak saldırılar kesintisiz olarak devam etti ve cinayetin basın özgürlüğü ortamını nasıl boğduğuna dair korkutucu bir işaret olarak 2021 yılında şimdiye dek en az üç gazeteci öldürüldü.
Endeks gazeteciler için en tehlikeli ülkelerden bazılarını barındırsa dahi, hapisten teknik takibe ve fiziksel saldırılara dek uzanan basın özgürlüğüne yönelik tehditlerin tümünü kapsamıyor. Buna bir örnek olarak, Afganistan’ın endeksteki yeri değişmedi ancak ABD çekilip Taliban yönetimi ele aldığından beri ülkenin eskiden çok aktif olan medyası büyük ölçüde yok olmuş durumda. Afganistan’ın adalet sistemi çökerken geçen 10 yıl içerisinde ülkede öldürülen 17 gazeteci için adalet ihtimali daha da azalıyor.
CPJ gazeteciler için adaleti sağlamak ve aileleriyle meslektaşlarının hak ettikleri cevapları almaları için verdiği taahhüde sadık kalıyor. Bu yönde atılacak önemli bir adım olarak, CPJ ve ortakları Geçek İçin Daha Güvenli Bir Dünya kapsamında gazeteci cinayetleri için devletlerden hesap sormayı amaçlayan; Meksika, Sri Lanka ve Suriye’ye iddianameler gönderecek bir Sürekli Halk Mahkemesi’ne ev sahipliği yapacaklar. Açılış duruşması için aynı zamanda Uluslararası Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığı Bitirme Günü olan 2 Kasım seçildi. Daha çok bilgi ve RSVP için buraya tıklayın.
CPJ’in Global Cezasızlık Endeksi aydınlatılmamış gazeteci cinayetlerinin sayısını her
ülkenin nüfusuna oranlayarak hesaplıyor. 2021 endeksi için 1 Eylül 2011 ve 31
Ağustos 2021 arasında gerçekleşen ve aydınlatılmamış gazeteci cinayetleri incelendi.
Endekse sadece beş veya daha çok aydınlatılmamış vakanın olduğu ülkeler alındı. Metodolojimiz hakkında bilgileri buradan okuyabilirsiniz.
Editörlere Not:
Raporumuz Gazeteci katilleri hala cezalandırılmıyor: CPJ’in 2021 Global Cezasızlık Endeksi ile CPJ’in Cezasızlığa Karşı Global Kampanyası hakkında bilgiler İnternet sitemizde bulunabilir. Raporun Arapça, Darice, Fransızca, Hintçe, İngilizce, Peştuca, Portekizce, Rusça, Somalice, İspanyolca, Türkçe ve Urduca tercümeleri mevcuttur. Bir CPJ uzmanıyla röportaj ayarlamak için press@cpj.org adresine e-posta gönderebilirsiniz.