مصونیت قضایی در برابر سیر صعودی حملات علیه روزنامه‌نگاران در افغانستان موجب نگرانی است
نیویورک، ۲۸ اکتبر ۲۰۲۱- بر اساس شاخص مصونیت از مجازات ۲۰۲۱ کمیته‌ی حفاظت از روزنامه نگاران که امروز منتشر شد، در یک دهه‌ی گذشته قاتلان ۲۲۶ تن از ۲۷۸ روزنامه نگاری که به قتل رسیده‌اند مجازات نشده‌اند. این روزنامه نگاران به دلیل افشای فساد و یا توسط عوامل جرایم سازمان یافته، گروه‌های افراطی و حکومتی به قتل رسیده‌اند . این شاخص جهانی شامل کشورهایی است که در آنها روزنامه نگاران به قتل می‌رسند و قاتلانشان مجازات نمی‌شوند.
چیپسی گیان کایزر، مدیر دفاع و ارتباطات CPJ، می‌گوید: «زمانی که عدالت دستخوش فساد و دعواهای سیاسی بر سر قدرت باشد، این عوامل روزنامه نگاران را به سکوت وادار کرده و مانع از گزارش‌های حیاتی ایشان می‌شوند.» او می‌افزاید: «ضروری است که مسئولان این جنایات را به طور کامل بررسی کرده و به سانسور کردن با توسل به قتل پایان دهند. این وظیفه را نمی‌توان بر عهده خانواده‌ها، همکاران و گروه‌های جامعه مدنی که به طور خستگی ناپذیر در پی دادخواهی هستند گذاشت.»
شاخص امسال نسبت به سال ۲۰۲۰ تغییر اندکی نشان می‌دهد. سومالی برای هفتمین سال متوالی جایگاه بدترین کشور جهان از نظر مصونیت از مجازات قاتلان روزنامه نگاران را حفظ کرد. پس از آن سوریه، عراق و سودان جنوبی قرار دارند. اینکه نام هفت کشور هر ساله در این شاخص به چشم می‌خورد نشان دهنده تداوم عدم پاسخگویی در این کشورها است. در ۸۱ درصد از کل موارد موجود در شاخص CPJ، قاتلان از مصونیت کامل برخوردار بوده‌اند.
در کشورهایی نظیر مکزیک که مدت‌ها است خطرناک‌ترین کشور نیمکره‌ی غربی جهان برای روزنامه نگاران است، چند حکم محکومیت کلیدی در پرونده‌های قتل خاویر والدز کاردیناس و میروسلاوا بریچ ولدوچیا داده شد. با این حال، حمله به روزنامه نگاران بی‌وقفه ادامه داشته است و در سال ۲۰۲۱ حداقل سه نفر تاکنون کشته شده‌اند که به نحو رعب آوری نشان می‌دهد که قتل چگونه به خفقان فضای آزادی مطبوعات منجر می‌شود.
گرچه این فهرست شامل نام برخی از خطرناک‌ترین کشورها برای روزنامه‌نگاران است، اما به خوبی منعکس کننده‌ی تهدیدات موجود علیه آزادی مطبوعات، از زندان و مراقبت امنیتی گرفته تا حملات فیزیکی نیست. برای مثال، جایگاه افغانستان در شاخص تغییری نکرده است، اما از زمانی که طالبان کنترل کشور را در جریان خروج ایالات متحده به دست گرفت چشم‌انداز پویای رسانه‌ای آن نابود شده است. با فروپاشی سیستم قضایی افغانستان، امکان دادخواهی برای ۱۷ خبرنگاری که در طول ۱۰ سال گذشته کشته شده‌اند هر لحظه دست نیافتنی تر می‌شود.
CPJ در تعهد خود به دادخواهی برای روزنامه نگاران و حصول اطمینان از اینکه خانواده و همکاران این افراد در این زمینه به خواسته‌های خود برسند ثابت قدم است. در اقدامی مهم، CPJ و گروه‌های همکاراش در پویشی تحت عنوان جهانی امن تر برای حقیقت میزبان یک دادگاه دائمی مردم خواهند بود تا حکومت‌ها را به خاطر قتل روزنامه نگاران وادار به پاسخگویی کنند، و در این راستا برای کشورهای مکزیک، سریلانکا و سوریه کیفرخواست ارسال شده است. جلسه نخستین این دادگاه ۲ نوامبر مصادف با روز جهانی پایان دادن به مصونیت قضایی جنایتکاران علیه روزنامه نگاران خواهد بود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و قبول دعوت برای حضور در این جلسه می‌توانید از طریق این لینک اقدام نمایید.
شاخص مصونیت جهانی CPJ شمار پرونده‌های قتل حل نشده‌ی روزنامه نگاران را بر حسب درصد جمعیت محاسبه می‌کند. شاخص سال ۲۰۲۱ شامل موارد قتل روزنامه‌نگارانی است که در بازه زمانی ۱ سپتامبر ۲۰۱۱ تا ۳۱ اوت ۲۰۲۱ روی داده‌اند. فقط کشورهایی که پنج پرونده قتل حل نشده یا بیشتر دارند در این شاخص آورده شده‌اند. درباره‌ی روش شناسی ما بخوانید.
یادداشت برای رسانه‌گران:
برای دیدن گزارش «قاتلان روزنامه نگاران همچنان از مجازات می‌گریزند : شاخص جهانی مصونیت از مجازات ۲۰۲۱ CPJ» و اطلاعات مربوط به کارزار جهانی علیه کیفر ناپذیری CPJ به وبگاه ما رجوع کنید. ترجمه مطالب به زبان‌های عربی، دری، انگلیسی، فرانسوی، هندی، پشتو، پرتغالی، روسی، سومالیایی، اسپانیایولی، ترکی و اردو موجود است. برای انجام مصاحبه با یکی از کارشناسان CPJ، با پست الکترونیکی press@cpj.org تماس بگیرید.